Je rechten en plichten als demonstrant

Veel mensen zijn tegen de komst van de asielopvang in ons dorp, maar weten niet hoe zij hun ongenoegen om kunnen zetten in actie en protest opdat hun stem wel gehoord wordt door de gemeente. Via deze beknopte folder willen wij je wat inzichten geven in wat je rechten en plichten zijn als demonstrant. In een democratische rechtstaat is de vrijheid om te demonstreren een fundamenteel recht. Door te demonstreren kun je als burger actief deelnemen aan het democratische proces. Dit is gewaarborgd in verschillende internationale mensenrechtenverdragen alsmede artikel 9 van de Nederlandse grondwet. Het staat iedereen vrij om te demonstreren om zo op een eigen manier invulling te geven aan de vrijheid van meningsuiting. 

Aanvraag:
Om een demonstratie te organiseren heb je in principe géén vergunning nodig. Echter geldt er wel een aanmeldingstermijn van ten minste vier dagen, waarin je een kennisgeving aan de burgemeester moet geven over je voornemen om een protest te organiseren. Enkel een eenmansactie is van deze meldingsplicht vrij gesteld. Het kan zijn dat er na de kennisgeving een afspraak wordt gemaakt om samen met de gemeente en politie de voorwaarden waaraan een demonstratie moet voldoen te overleggen. Alleen in zéér uitzonderlijke gevallen kan de burgemeester beperkingen aan een demonstratie opleggen of deze in zijn geheel verbieden. Dit kan naderhand echter altijd bij de rechter aangevochten worden om de demonstratie alsnog doorgang te laten krijgen.

Een kennisgeving aan de gemeente kan via brief of email worden ingediend en moet in ieder geval de volgende zaken vermelden:

- De naam van de organisator en contactgegevens (mobiel telefoonnummer en e-mailadres)
- Het doel van de demonstratie
- Datum en het tijdstip van aanvang
- De verwachte duur van de demonstratie
- Het verwachte aantal deelnemers
- Het soort activiteiten (bijv. toespraken, geluidswagen, flashmob)
- De locatie van de demonstratie en de route die er gelopen gaat worden


Organisatie:

Het organiseren van demonstraties is geen exacte wetenschap, maar het moet natuurlijk wel goed doordacht zijn. Heb je echter goede plannen en een realistisch inzicht, dan is er niets dat succes in de weg staat.

Er zijn verschillende vormen van protest. De meest bekende actievorm is de demonstratie. Demonstraties zijn een actiemiddel, waarbij aandacht wordt gevraagd voor een bepaalde zaak en waarbij wordt geprobeerd aan te tonen dat er onder de bevolking een groot draagvlak is voor het doel van de demonstratie. Een demonstratie valt of staat dan ook met de opkomst.

Een andere vorm van protest is de ludieke actie, die opvallend en vooral spraakmakend moet zijn op een positieve manier. Een ludieke verpakking kan helpen om iets wat moeilijk is om te zeggen, gemakkelijker aanvaardbaar te maken. Ook is er de picketline waar een kleinere groep mensen met borden en spandoeken bij een bepaalde locatie (zoals de ingang van het gemeentehuis) gaat staan om aandacht voor hun zaak te vragen.

Tijdens demonstraties worden vaak toespraken gehouden om de deelnemers en omstanders duidelijk te maken waarom er wordt geprotesteerd.

Als je een demonstratie houdt moet je ervoor zorgen dat minstens 10% van de demonstranten tot de organisatie behoort en als zodanig herkenbaar is, bijvoorbeeld door het dragen van veiligheidshesjes of armbanden. Zij moeten erop toe zien dat de bevelen van de politie in het belang van de openbare orde en/of veiligheid worden opgevolgd door de demonstranten. Meestal loopt bij demonstraties niet altijd alles volgens plan, zorg er dus voor dat er binnen de organisatie vooraf duidelijke afspraken worden gemaakt over hoe te handelen bij bepaalde situaties.

Er zijn veel manieren om je demonstratie onder de aandacht te brengen. Van huis aan huis folderen, flyeren op straat, het plaatsen van een advertentie in de krant, sociale media, tot het ophangen van posters op vrije plakplaatsen. Om een goede opkomst te waarborgen is het belangrijk zoveel mogelijk mensen bij de mobilisatie te betrekken en de demonstratie op zoveel mogelijk manieren onder de aandacht te brengen. Bij kleinere demonstraties zoals de picketline is dit uiteraard van minder belang.

 
Kom ook in actie:

Hopelijk heeft deze folder je enkele nieuwe ideeën en inzichten aangereikt over je rechten en plichten als demonstrant. Maar demonstreren is natuurlijk geen kwestie van theorie, maar van praktijk. Hoe meer mensen de straat op gaan om te demonstreren en protest aan te tekenen, hoe meer druk er op de gemeente zal komen te staan om naar de bevolking te luisteren. Kom dus mee in actie en organiseer iets met je vrienden en kennissen. Wees creatief en laat je fantasie de vrije loop.

Samen staan we sterk!

Kaatsheuvel tegen Asielwaanzin